ANAYASAL DENETİM VE DENGE MEKANİZMASININ ASLİ ARACI OLARAK İTHAM ETME/IMPEACHMENT
Author :
Abstract
Katı erkler ayrılığına dayalı ABD başkanlık hükümet sisteminde yasama yürütme ve yargı birbirine denk güçler olarak kabul edilir. Hükümetin tek kişiden oluşması ve yasama güvenine dayanmaması, itham etmeyi (impeachment) denetim ve denge mekanizmasının en önemli aracı haline getirir. İlk bakışta bir ceza sorumluluğu gibi gözükse de suç işlenmeksizin anayasal düzeni tehlikeye düşüren eylemler de sorumluluk için yeterlidir. Anayasa’yla kamusal zararların soruşturulması ve itham etme görevi Temsilciler Meclisi’ne, yargılama ve azletme yetkisi Senato’ya verilmiştir. Başkanlardan etkin bir hesap sorma ve sınırlama usulü gibi görünse de siyasi kaygılarla hareket edilmesi ve partizanca kullanılan oylar, ülkeye büyük zararlar veren sığ ve liyakatsiz kişilerin görev sürelerinin sonuna kadar hükümette kalmalarına yol açar. Kongre’nin başkanları daha etkin bir şekilde denetlemesi ve hesap sorulabilir bir hükümet oluşturulması için yapılan teklifler de hem başkanlık hükümet sitemini aşındırma tehlikesi hem de anayasa değişikliği yapmanın son derece güç olması nedeniyle hayata geçirilememiştir. Anayasa’nın yapıldığı döneme özgü koşulların önemli oranda değişmesi de hükümetlerden hesap sormayı zorlaştıran bir unsur olarak not edilmelidir.
Keywords
Abstract
Legislative, executive and judicial powers are deemed to be equivalent forces in the U.S. presidential government system which is predicated on strict separation of powers. The fact that the government consists of one person and is not based on legislative confidence renders impeachment the most powerful tool of the checks and balances mechanism. Although it may appear to be a criminal responsibility at first glance, acts that endanger the constitutional order without committing a crime are also sufficient for the responsibility. In the Constitution, the duty of investigating public damages and impeachment have been given to the House of Representatives, and the Senate has the power to prosecute and dismiss. Even though it may seem to be a way of limiting the president and of actively holding him responsible, acting with political concerns and the partisan votes will result in shallow and unqualified persons remaining in the government until the end of their term of office, which may cause serious damage to the country. The proposals made for the Congress to control the presidents more effectively and to create an accountable government could not be realized due to the danger of eroding the presidential government system and the fact that the constitutional amendment was extremely hard. The significant change in the conditions specific to the period in which the Constitution was adopted should be noted as a factor that makes it difficult for calling the governments to be called to account.