İDARİ YARGININ GÖREV ALANINDAN ÇIKARTILAN İDARİ YAPTIRIMLARIN YARGISAL DENETİMİ İLE İLGİLİ YASAL DÜZENLEMELER UYUŞMAZLIK MAHKEMESİ KARARLARI VE TÜRK HUKUK DOKTRİNİ
Author :
Abstract
İdari yargının İdari yargının ayrı bir düzen olarak bulunduğu sitemlerde, genel kural ve ölçütler uyarınca, idari uyuşmazlık ve dava niteliğini taşıyan bir anlaşmazlık kanunun açık hükmü ile öteki yargı mercilerine verilmemişse, idari yargı yerlerinde çözümlenmesi gerekmektedir. Ancak tarih gelişim içinde bazı gerekçelerle yasama organın bazı idari işlem ve eylemlere karşı açılacak davaları kanun çıkarmak suretiyle adli yargının görev alanına dahil ettiği görülmektedir. İdari yaptırım mevzuatının çok geniş ve dağınık olduğu ülkemizde idari yaptırımın itiraz merciinin hangi yargı yoluna tabi olacağı yaptırımın yer aldığı Kanun yanında, genel düzenleme olan Kabahatler Kanununa göre belirlenmek zorundadır. Bu zorunluluk uygulamada bireyler açısından idari yaptırım kararları karşısında nereye dava açacakları, yargıçlar açısından ise görev ve yetki alanlarına girip girmedikleri açısından uyuşmazlıklara neden olmaktadır. Bu nedenle kanun koyucu bu konuda genel bir yasayla öngörülen genel ilke ve hükümlerin tüm idari yaptırımlar için geçerli olmasını sağlamayı amaç edinen Kabahatler Kanununu çıkarmış bulunmaktadır. Uygulamada yaşanan olumsuz görev uyuşmazlıklarının asgariye indirilmesi, ayrıca genel yasa ile özel yasalardaki kabahatler arasında ilişki kurularak uygulamadaki dağınıklığı gidermeyi amaçlayan yasa koyucu, ayrıca 580 maddeden oluşan 5728 sayılı Kanun gibi kapsamlı düzenlemeler getirmiş bulunmaktadır. Söz konusu temel düzenlemelerin ve buna ilişkin müstakar Uyuşmazlık Mahkemesi içtihatlarının aktarıldığı çalışmamız, hem bireyler hem de uygulayıcılar açısından, aynı sorunların yaşanmamasını, hak kayıplarına neden olunmamasını ve adil yargılamada dava süresinin makul olmasını amaçlamaktadır.
Keywords
Abstract
Under the systems where administrative justice is present as a separate judicial system, an administrative conflict and litigation with the nature of a case, should be resolved at the authorities of administrative justice, pursuant to general rules and standards, provided that they are not assigned to other judicial bodies. However, it is observed in the past that the legislature, on certain grounds, delegated some legal actions related to administrative processes and activities to the civil judiciary, through legislating laws. As the legislation of administrative sanctions are very large and scattered in our country, what legal remedy the objection authority for administrative sanctions will be subject to should be determined according to the Law, as well as to the Misdemeanours Law that is a general regulation. This obligation may cause conflicts in the implementation, such as where to file objections against administrative sanctions in terms of the individuals, and whether they fall into their scope of duty and jurisdiction in terms of judges. Therefore, the law-maker has issued the Misdemeanor Law which aims to ensure that the general principles and provisions in this regard which are stipulated in a general law apply to all administrative sanctions. The law-maker which aims to minimize the negative duty disputes in practice and to remove the disorder in practice by establishing a link between the general law and the misdemeanors in special laws, have also introduced comprehensive regulations such as the Law No. 5728 consisting of 580 articles. The objective of our study which consists the mentioned basic regulations and related well-established case-law of the Court of Jurisdictional Disputes, is to ensure that the same problems do not occur, not to lead to right losses, and that the duration of the proceedings in a fair trial to be reasonable in terms of both individuals and implementers.