CISG Kapsamında Sözleşmenin Esaslı İhlalinde “Öngörülebilirlik” Unsuru
Author :
Abstract
CISG madde 25 hükmünün ikinci unsuru olan öngörülebilirlik kriterinin değerlendirilmesinde tartışmalı alanlar bulunmaktadır. Hatta öngörülebilirlik kuralının uygulanmasının gereksiz olduğuna ilişkin görüşler de mevcuttur. Öngörülebilirlik kriteri kapsamında ihlali gerçekleştiren taraf, ihlal neticesinde meydana gelen olumsuz sonucu, kendisinin öngörmediğini subjektif öngörülemezlik testiyle ve makul bir kişi tarafından da öngörülemeyeceğini objektif öngörülemezlik testiyle ispat edebilmesi halinde, esaslı ihlalin sonuçlarından kaçınabilmektedir. Bilimsel yazılar ve görüşlerde dikkati çeken tartışmalı bir başka alan da öngörülebilirlikte esas alınacak zaman konusunda olup, bu konuda sözleşmenin kurulmasından sonraki bilgilerin de dikkate alınabileceği ifade edilmektedir. Öngörülebilirliğin ispat külfetinin hâkim görüş itibarıyla sözleşmeyi ihlal eden tarafta olduğu savunulmuştur. Öngörülebilirlik kuralının önemsiz ve gereksiz bir kural olmadığı ile şartları sağlandığında esaslı ihlali önleyebildiği vurgulanmıştır.
Keywords
Abstract
There are controversial areas about the foreseeability criterion, 2nd element of Article 25 CISG. There are even those who argue that its implementation is unnecessary. According to the foreseeability criterion, the party committed a fundamental breach may avoid the consequences if it can prove that it didn’t foresee the negative result through the subjective unforeseeability test and it could not have been foreseen by a reasonable person through the objective test as well. The review of the scientific articles and opinions reveals another controversial point about the time to be taken as basis for foreseeability where the information after the conclusion of the contract proposed to be taken as basis. It is argued dominantly that the burden of proof of foreseeability is on the party who breached the contract and it is emphasised that the rule of foreseeability is not an insignificant and unnecessary rule and that it can prevent a fundamental breach when the conditions are met.