Ceza Muhakemesi Hukukunda Eski Hale Getirme
Author :
Abstract
Çalışmamızda Türk literatüründe genellikle detaylı olarak yer verilmemiş olan “ceza muhakemesi hukukunda eski hale getirme” kurumu ele alınmıştır. Türk Ceza Muhakemesi Kanunu’nda (CMK’ da) eski hale getirmeye ilişkin düzenlemeler Alman Ceza Muhakemesi Kanunu'nun (StPO' nun) düzenlemeleriyle büyük ölçüde örtüştüğünden dolayı, kurumun açıklanmasında özellikle Alman içtihadı ve Alman doktrinindeki görüşler dikkate alınmıştır. Türkiye ve Almanya’da eski hale getirmeyle ilgili oldukça fazla sayıda mahkeme kararı olduğu görülmektedir. Bu durum eski hale getirme kurumunun uygulamadaki öneminin büyük olduğunun bir göstergesidir.
Konumuzla ilgili olarak yargı kararları incelendiğinde; Alman içtihadında, genellikle kaçırılmış olan başvuru süresinin ne zaman kusurlu ya da kusursuz sayılacağı sorusuna yanıt arandığı gözlenmektedir. Eski hale getirme çerçevesinde “kusuru olmaksızın” ifadesinden tam olarak ne anlaşılması gerektiği ve hangi durumlarda söz konusu olabileceği sorusunun açıklığa kavuşturulabilmesi elzemdir. Nihayetinde eski hale getirme kurumundan faydalanmak isteyen kişinin buna dair başvurusunun başarılı olup olamayacağı ihtimalinin öngörülebilir olması oldukça önemlidir. İşte çalışmamızda eski hale getirmenin Türk ceza yargılamasındaki uygulama alanını belirginleştirebilmek için, bilhassa bahse konu olan sorulara cevap verilmeye çalışılmıştır. Zira konumuzla ilgili olarak Türk içtihadında ekseriyetle kanun yoluna başvuru hakkının kendisine bildirilmeyen ilgili kişinin kusursuz sayılacağı üzerinde yoğunlaştığı görülmektedir.
Keywords
Abstract
In this paper, the institution of "restitution in criminal procedure law", which is generally not covered in detail in the Turkish literature, is discussed. Since the regulations on restitution in the Turkish Code of Criminal Procedure (CMK) overlap to a great extent with the regulations of the German Code of Criminal Procedure (StPO), the German case law and the opinions in the German doctrine have been taken into consideration in explaining the institution. It is observed that there are quite a number of judgments on restitution in Turkey and Germany. This is an indication of the great importance of restitution in judicial practice.
When the judgments are analyzed in relation to our subject, it is observed that the German jurisprudence generally seeks an answer to the question of when the missed application period is deemed to be at fault or not at fault. Within the framework of restitution, it is essential to clarify what exactly should be understood from the expression "without fault" and in which cases it may be in question. Ultimately, it is very important that it is foreseeable whether the application of the person who wants to benefit from the restitution institution will be successful or not. In this paper, in order to clarify the application area of restitution in Turkish criminal proceedings, we have tried to answer these questions in particular. As a matter of fact, Turkish jurisprudence is mostly focused on the fact that the relevant person who is not notified of the right to apply for legal remedy will be deemed flawless.