Hukuk Felsefesinde Zorunluluk Halinin Temelleri
Author :
Abstract
Zorunluluk hali, yakın bir tehlikenin doğması sonucu bireyin, kendisinin veya başkasının hayatını koruyabilmesi için yasayı çiğneyerek işlediği fiillerdir. Zorunluluk halinden faydalanarak, yasayı kaçınılmaz olarak çiğneyen bireyin işlediği suçun cezalandırılıp cezalandırılmayacağı konusu hukukçular ve filozoflar arasında tarih boyunca tartışılmıştır. Felsefe tarihinde zorunluluk hali, Cicero’dan Kant’a kadar hak ve yasa temelli perspektifler bağlamında ele alınarak işlenmiş ve zorunluluk halinde işlenen suçun cezalandırılıp cezalandırılmayacağı konusunda görüş ayrılıkları olmuştur. Zorunluluk halinden dolayı işlenen hırsızlık ve başkasının malına zarar verme gibi durumlar meşru olarak görülse de, zorunluktan dolayı masum bir insanın hayatına son vermek gibi bir suçun meşruluğu konusunda görüş ayrılıkları yaşanmıştır. Bu amaçla çalışmamızda, Aristoteles’in istek, tercih ve arzu kavramlarını açımlayarak bunların zorunlulukla ilişkisini ortaya koyup Cicero’dan Kant’a bakış açıları bağlamında zorunluluk halini detaylı olarak değerlendireceğiz.
Keywords
Abstract
A state of necessity is an act that an individual commits by breaking the law in order to protect his or her own life or the life of others as a result of an imminent danger. The issue of whether the offence committed by an individual who inevitably breaks the law by taking advantage of the state of necessity should be punished or not has been discussed among jurists and philosophers throughout history. In the history of philosophy, the state of necessity has been dealt with in the context of rights and law-based perspectives from Cicero to Kant, and there have been differences of opinion on whether the offence committed in the state of necessity should be punished or not. Although situations such as theft and damaging someone else's property committed out of necessity are considered legitimate, there have been disagreements about the legitimacy of a crime such as ending the life of an innocent person out of necessity. For this purpose, in our study, we will explain Aristotle's concepts of desire, preference and desire, reveal their relationship with necessity, and evaluate the state of necessity in detail in the context of perspectives from Cicero to Kant.