Zarar sigortalarında sigortacının sorumluluğu sigorta bedeli ile sınırlı olup, sigorta ettirenin gerçek zarar miktarını geçemez. Bununla birlikte taraflar, sigorta sözleşmesine koyacakları bir hükümle sigorta ettirenin zararın bir kısmına katılmasına karar vererek sigortacının tazminat ödeme sorumluluğunu sınırlandırabilir. Sigortacı ile sigorta ettiren arasında risk paylaşımını öngören hükümlerin ortaya çıkmasında birden fazla sebep bulunmaktadır. Bunlardan biri sigorta ettirenin dikkatsiz ve özensiz davranışlarının önüne geçerek sigorta ettirenin rizikonun gerçekleşmesini etkilemesi riskini ortadan kaldırmaktır.
Sigorta ettirenin zarara katılması, sigorta ettirenin sigorta konusu menfaatte meydana gelebilecek belirli bir miktardaki zarardan sorumlu olmayacağı veya zararın belirli bir oranının sigorta ettiren üzerinde kalması şeklinde ortaya çıkabilir. Sigorta ettirenin zarar katılmasına ilişkin hükümlere bazı sigorta branşına ait sigorta genel şartları içinde yer verildiği gibi taraflar da koyacakları özel şartlarla sigorta sözleşmesi içinde yer verebilir.
Çalışmamız içinde öncelikle sigorta ettirenin zarara katılması kavramı üzerinde durularak, bu kavramın ortaya çıkış sebepleri, türleri, mahkeme kararlarındaki yeri ve sigorta tazminatının hesaplanmasına etkisi açıklanmaya çalışılacaktır.
In loss insurance, the liability of the insurer is limited to the amount of the insurance, that is, it can’t exceed the real amount of the insured. However, the parties may limit the indemity payment of the insurer by participating in a part of the loss, with a provision to be inclued in the insurance contract. There are many reasons for risk sharing between the insurer and the policy holder. One of then is to prevent the insurer from affecting the realization of the risk by careless actions.
The insurant’s participation in the loss may be in the form of not being responsible for a part of the damage that will ocur in the isured thing or liability for a certain rate of the damage. The issue of the insurant’s participation in the loss may be sprecified in the general insurance terms or in the contract with some special conditions.
In our study, first of all, focusing on the concept of the insurant’s participation in the loss, the reasons for it’s occurance, it’s types, it’s place in court decisions and it’s effect on the insurance compensation rate are explained.