AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ VE ANAYASA MAHKEMESİ KARARLARI KAPSAMINDA İDARİ YARGIDA MAKUL SÜREDE YARGILANMA HAKKININ DEĞERLENDİRİLMESİ
Author :
Abstract
Adil yargılanma hakkının unsurlarından birini makul sürede yargılanma hakkı oluşturmaktadır. Söz konusu hak Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin (AİHS) 6. maddesinde düzenleme altına alınmıştır. Bunun yanı sıra Anayasamızın 141. maddesinde, davaların mümkün olan süratle sonuçlandırılması yargının görevleri arasında belirtilerek makul sürede yargılanma hakkı Anayasal güvenceye kavuşmuştur. Ancak uzun süren yargılama pek çok yabancı ülkede olduğu gibi ülkemizde de sıkça karşılaşılan bir sorun olmuştur. AİHS yargılamanın süresinin ne olması gerektiğine yönelik herhangi bir ölçüt getirmemiştir. AİHS’nin denetim mekanizması olan Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) de yargılamanın süresini her olayın şartına göre değerlendirmiş ve yargılama süresinin makul olup olmadığına buna göre karar vermiştir. Ülkemiz açısından Anayasa Mahkemesi’nin (AYM) de bireysel başvuru kararlarında AİHM ile aynı yönde değerlendirme yaptığını söylemek mümkündür. Çalışmamızın birinci bölümünde makul sürede yargılanma hakkı kavramı ve yargılamanın uzama nedenlerinden bahsedildikten sonra yargılama süresinin nasıl hesaplandığı ve değerlendirilirken nelerin etkili olduğu anlatılacaktır. İkinci bölümde idari yargıda yer alan etkenler, yargılama süresine etkileri kapsamında ele alınacak ve son kısım da AİHM’nin idari yargı sistemimiz kapsamında makul sürede yargılanma hakkını nasıl incelediği aktarılacaktır.
Keywords
Abstract
One of the elements of the right to a fair trial is the right to be tried within a reasonable time. This right is regulated in Article 6 of the European Convention on Human Rights (ECHR or the Convention). In addition, in Article 141 of our Constitution, the right to be tried within a reasonable time has been guaranteed by the Constitution, by specifying among the duties of the judiciary to conclude the cases as quickly as possible. However, protracted trial has been a frequently encountered problem in our country as well as in many foreign countries. The ECHR did not set any criteria for the length of the proceedings. The European Court of Human Rights (ECtHR or the Court), which is the supervisory mechanism of the ECtHR, also evaluated the duration of the proceedings according to the circumstances of each case and decided whether the duration of the proceedings was reasonable or not. In terms of our country, it is possible to say that the Constitutional Court of Turkey (CCoT) evaluates the individual application decisions in the same direction as the ECtHR. In the first part of our study, after the concept of the right to be tried in a reasonable time and the reasons for the prolongation of the proceedings, how the trial period is calculated and what is effective in its evaluation will be explained. In the second part, the factors in the administrative justice will be discussed within the scope of their effects on the duration of the trial, and in the last part, how the ECHR examines the right to be tried within a reasonable time within the scope of our administrative justice system.
