HUKUK DALLARININ ANAYASALLAŞMASI BAĞLAMINDA BİREYSEL BAŞVURUNUN DİĞER HUKUK DALLARINA POTANSİYEL ETKİLERİ: ÜÇ YILLIK UYGULAMADAN ÇIKARIMLAR
Author :
Abstract
Anayasa Mahkemesi’nin iptal ve itiraz davaları üzerinden diğer hukuk dallarını şekillendirdiği ve etkilediği malumdur. Gerek bu davalar neticesinde verdiği iptal kararları ile bir normun bir hukuk dalından silinmesine yol açarak; gerekse – bazı Yüksek Mahkemelerce tam olarak kabul edilmese de – kanunların Anayasa’ya uygun surette nasıl yorumlanıp uygulanması gerektiği konusunda yorumlar yaparak, Anayasa Mahkemesi, diğer hukuk dallarını etkilemekte ve şekillendirmektedir. Buna, diğer hukuk dallarının anayasallaşması da denebilir. Birkaç yıldır benzer bir etki, bireysel başvuru mekanizması üzerinden de gerçekleşmektedir. Anayasa Mahkemesi’nin 3 yıllık bireysel başvuru uygulamasında verdiği ve vermediği ihlal kararlarında, başta yasalar olmak üzere mevzuat hükümlerine dair yaptığı yorumlar, ceza hukuku, medeni hukuk gibi diğer hukuk dallarındaki uygulamayı da değiştirme eğilimi taşımaktadır. Bu çalışmada, bu minvaldeki kararlar ve yaklaşımlar ortaya konulacaktır.
Keywords
Abstract
It is known that the Constitutional Court of Turkey has shaped and influenced other fields of law within the context of constitutional review for a long time. Striking down the legislative rules brought before itself by constitutional actions, and delivering interpretations on how other judicial bodies should comprehend and apply rules in conformity with the Constitution (though having met resistance from some High Courts), the Constitutional Court has always formed and affected other fields of the legal system. We may call it as the constitutionalisation of other legal disciplines. A similar influence can be observed via the recently-introduced constitutional complaint mechanism. The decisions of the Constitutional Court which it has delivered through that mechanism as well as some approaches and principles it has adopted for three years bear the potential to change some practises applied in some fields of law such as criminal and civil law. This paper deals with the decisions and approaches playing such role.